Beste leerkracht,
De diversiteit in je klas neemt toe. Hierdoor wordt je job uitdagender. Je hebt je wellicht al afgevraagd hoe moet ik omgaan met die diversiteit in mijn klas? Hoe kan de school effectief omgaan met de verschillen tussen alle leerlingen? Hoe kunnen ALLE leerlingen kwaliteitsvol onderwijs krijgen? Antwoorden hierop zijn te vinden in handelingsgericht werken (HGW). HGW geeft een kader, een manier van denken, een taal om met anderen gedachten uit te wisselen, structuur te geven en meer transparantie in wat je doet en hoe je het doet.
De uitgangspunten van HGW zijn eenvoudig. HGW is specifiek ontwikkeld voor leerkrachten. Het zal sowieso herkenbaar zijn.
Soms heb je het gevoel dat je te weinig middelen ter beschikking hebt, maar omgaan met diversiteit in je klas gaat niet enkel middelen, maar ook over een andere manier van werken. De juiste dingen doen in plaats van meer doen. HGW geeft je hiervoor de tools. De kern is: zoeken naar wat werkt.
Handelingsgericht werken vereist een andere manier van denken en handelen. Het gaat er om je focus te verleggen van wat niet lukt, naar wat wel lukt. Vertrek steeds vanuit het positieve. Misschien probeer je al de kwaliteiten en talenten van leerlingen te benutten. De omslag van denken houdt ook in dat je nadenkt wat deze leerling in deze context nodig heeft. Iedere leerling heeft noden, door deze noden in kaart te brengen ga je ook gemeenschappelijke noden zien en daarop inspelen. Denk hierbij aan Universal Design for Learning, een ander thema van het kenniscentrum, waarbij de klaswerking toegankelijk is voor iedereen.
Belangrijk binnen HGW is te weten waar je naar toe wil. Vertrek met haalbare doelen die je stapsgewijs bereikt.
Handelingsgericht werken focust niet alleen op de onderwijsbehoeften van leerlingen, maar ook op de ondersteuningsbehoeften van leerkrachten. Jullie vervullen namelijk een cruciale rol voor een leerling, maar jullie staan hierin niet alleen. Tracht dus je eigen ondersteuningsbehoeften goed in kaart te brengen en naar anderen over te brengen.
We noemen het ook wel handelingsgericht samenwerken. Vraag je af met wie je kan samenwerken. Ook voor HGW kan je terecht bij andere professionals zoals CLB-medewerkers, maar evengoed bij je collega’s. HGW betrekt de volledige omgeving van de leerling. Er wordt gezorgd voor een toenemende betrokkenheid van alle actoren, dus ook van de ouders en de leerling zelf.
HGW vertrekt vanuit zeven uitgangspunten, die op de volgende pagina’s worden uitgelegd en geïllustreerd. Met deze stappen in je hoofd kan een leerling door een andere aanpak en grotere betrokkenheid van zijn omgeving, een doeltreffende begeleiding krijgen in een leerrijke, diverse klas.
Veel succes,
Hugo Van de Veire
Richtlijnen
- Verken de zeven uitgangspunten
- Sta open voor een nieuwe manier van denken
- Wat heeft deze leerling, nu, in deze context nodig?
- Denk na hoe je vanuit het positieve kan vertrekken.
- Betrek iedereen uit de omgeving van de leerling.
- Houdt rekening met de ondersteuningsbehoeften van alle actoren.
- Geef als leerkracht je eigen ondersteuningsbehoeften aan.
- Ga na of het doel voor iedereen duidelijk en haalbaar is (ook voor de leerling!)
- Zorg dat iedereen gemotiveerd is.