TEAM-teaching wat een verademing
Het is stil
Ik zit stil achter in de klas. De leerlingen kijken naar de co-teacher voor in de klas. Het is rustig. Wat fijn, denk ik. Het genieten bestaat voor mij uit het feit dat ik tijd heb om een aantal leerlingen 1 voor 1 bij me te roepen die opvallende zaken lieten zien in de laatste grote toets. Daar zit ik als leerkracht van het eerste leerjaar onder schooltijd, tijdens de reguliere lessen met de leerlingen analysegesprekken te voeren.
Zo nu en dan kijkt één van de 36 leerlingen naar mij met een blik van ‘zit hij er nog’? Een andere leerling ziet mij niet eens zitten. Achtendertig personen zijn hard aan het werk. De groep is bezig met de opdrachten die ze gekregen hebben van mijn collega co-teacher en ik heb tijd voor individuele leerlingen.
Om 08:00 uur hebben we het ochtendprogramma doorgenomen. We hebben de taken verdeeld. In overleg hebben we gekeken wie wat het beste kan doen op de ochtend. We hebben elkaar in onze waarde gelaten door te doen waar we goed in zijn. Er is geen discussie. We kennen elkaar na een half jaar samenwerken. Zal ik dit doen? Doe jij dan dat? Zie je dat zitten? Zal ik met de les beginnen en dat jij het aanspreekpunt bent bij de verwerking? We voelen ons beide verantwoordelijk voor de groep. Tijdens de ochtend kijken we elkaar even aan met een blik van ‘het is goed zo’.
De dag is voorbij. Met een high five nemen we afscheid van 20 meisjes en 16 jongens. We lachen en hebben plezier. De leerlingen hebben een leuke dag gehad, bleek uit het afsluitende gesprek wat ik had met de groep. We ruimen de klas op en drinken een kop thee bij het doornemen van de dag.
De co-teacher heeft tijdens het vrij spelen en de zelfstandige werktijd in de middag het werk van de leerlingen nagekeken. Ze heeft 2 stapels gemaakt. Eén om te bespreken en de ander is wel goed zo. Ik heb de analysegesprekken verwerkt. We delen onze bevindingen en maken plannen voor de volgende dag.
Het is mooi geweest voor die dag. Ik heb nog een vergadering en de co-teacher gaat naar huis. Met een voldaan gevoel lopen we naar de gang, we zijn trots op hetgeen we samen met de leerlingen hebben gedaan. Er is veel werk verzet en we kennen de leerlingen weer beter. Ik sluit de deur van de klas. Tot morgen, denk ik in gedachten, en het is weer stil in de klas.
Klaas Politiek, Leerkracht lager onderwijs.
De meeste leerkrachten die ervaring hebben met teamteaching, getuigen net zoals leerkracht Klaas over de positieve effecten van teamteaching op hun welbevinden en doelmatigheidsbeleving. Ze voelen zich sterker samen voor de klas. Teamteaching blijkt dan ook een effectieve manier te zijn om op ondersteuningsbehoeften van leerkrachten een antwoord te bieden.
Zo kan teamteaching een meerwaarde zijn bij (Koots, 2012):
- Doelgericht en planmatig werken
- Omgaan met verschillen in de klas (differentiatie en klasmanagement)
- Omgaan met kinderen met moeilijkhanteerbaar gedrag
- Het voeren van gesprekken met ouders
Voordelen van Team-teaching
Tegelijk wijst onderzoek uit dat teamteaching in Vlaanderen nog niet echt ingeburgerd is in de klaspraktijk (TALIS, 2018). Leerkrachten vragen zich weleens af of teamteaching geen ‘hype’ is, die binnenkort wel weer zal overwaaien. Uit onderzoek weten we echter dat teamteaching wel degelijk heel wat voordelen met zich meebrengt. We zetten er hieronder een aantal op een rijtje.
- Op niveau van de leerkracht
- Leerkrachten groeien in hun competenties (kennis, vaardigheden en attitudes).
- Leerkrachten bereiken een diepere reflectie in de actuele onderwijspraktijk.
- Leerkrachten vullen elkaar aan. De unieke, diverse en specifieke kennis, vaardigheden en instructiebenaderingen van meerdere leerkrachten kan benut worden.
- Er zijn mogelijkheden tot het laten zien van evidence-based interventies.
- Het vergroot de mogelijkheid tot oplossingsgericht handelen en leren.
- Leerkrachten versterken elkaars handelingsvaardigheden.
- Leerkrachten ontplooien samenwerkingsvaardigheden.
- Op niveau van de leerling
- Leerlingen worden sneller geholpen en krijgen soms een andere instructie waardoor ze de leerstof beter snappen.
- Leerkrachten zijn een voorbeeld van hoe samen te werken.
- Er zijn meer mogelijkheden om leerlingen te ondersteunen, dit kan leiden tot minder behoefte aan diagnoses en verwijzingen n.
- Leerlingen hebben geen moeite met teamteaching, het vraagt nauwelijks extra aandacht.
- Op niveau van de school
- Proactief personeelsbeleid waarbij coaching van leerkrachten de norm wordt.
- Er ontstaat een open cultuur waarin leervragen gesteld worden.
- De professionalisering van leerkrachten gebeurt op de klasvloer.
Praktijkvoorbeeld
We gingen over de meerwaarde van teamteaching in gesprek met Rita (directie), juf Sarah, juf Jessy (klasjuffen van het tweede leerjaar) en juf Véronique (zorgcoördinator) van Vrije Basisschool 't Molenholleke. Deze school heeft meegewerkt aan het Potential-project. De school is een aantal jaar geleden gestart met de implementatie van teamteaching en een meersporenbeleid. (Lees meer).